Niezależne Forum Projektu Cheops

George Friedman, znany amerykaùski politolog z Teksasu, w ksi¹¿ce "Nastêpne 100 lat" og³osi³ swoj¹ wizjê przysz³oœci. Przewiduje w niej, ¿e Polska stanie siê œwiatowym mocarstwem. Fajnie? Przyjrzyjmy siê bli¿ej tej wizji.

Zanim jednak rzucimy siĂŞ do radosnego taplania siĂŞ w miodzie wylanym przez Friedmana na polskie serca (choĂŚ i dziegciu pÂływa w tym miodzie sporo), dowiedzmy siĂŞ, z kim mamy do czynienia.

George Friedman to zaÂłoÂżyciel i szef agencji "Stratfor" zajmujÂącej siĂŞ wywiadem oraz prognozami politycznymi i ekonomicznymi. Jest to agencja uznana i opiniotwĂłrcza. Renomowana anglojĂŞzyczna prasa powoÂłuje siĂŞ na niÂą jako na wiarygodne ÂźrĂłdÂło. "Time" odnotowuje poza tym, Âże agencja zatrudnia byÂłych funkcjonariuszy amerykaĂąskiego wywiadu wojskowego.

AgencjĂŞ Friedmana szanujÂą politolodzy. Z jej prognozami liczy siĂŞ CIA. KiedyÂś komuÂś spodobaÂło siĂŞ okreÂślenie "Stratforu" "cieniem CIA" i tak juÂż zostaÂło.

Dlatego wydawaÂłoby siĂŞ, Âże to, co pan Friedman z kolegami przewidzÂą, to jak gÂłaz. A co przewidujÂą?

Islam

IslamistĂłw, wg Friedmana, nie ma siĂŞ co baĂŚ. To ognisko, z ktĂłrego wiĂŞcej jest dymu niÂż ognia. Wojna z muzuÂłmanami nie skoĂączy siĂŞ, oczywiÂście, efektownym zwyciĂŞstwem USA i Zachodu, bo nie bardzo wiadomo, z kim konkretnie zwyciĂŞÂżaĂŚ. Wypali siĂŞ po prostu powoli. A potem w grze pojawi siĂŞ Turcja, ale o tym za chwilĂŞ.

Chiny

Chiny sÂą zbyt izolowane od Âświata (syberyjskie pustkowie, pustynie Azji ÂŚrodkowej, Himalaje i Tybet, dÂżungle) i nie odegrajÂą - wedÂług Friedmana - specjalnej roli geopolitycznej. Poza tym ich gospodarka siĂŞ przegrzewa i bĂŞdzie juÂż tylko zwalniaĂŚ. Dojdzie do decentralizacji.

Rosja


Mapa "przyszÂłego podziaÂłu Ukrainy przez RosjĂŞ" zamieszczona we wÂłoskim magazynie "Limes" /materiaÂły prasowe

Jeœli chodzi o Rosjê, to na pocz¹tku - owszem - bêdzie trochê strachu. Rosja bêdzie próbowa³a otoczyÌ siê buforowym wa³em s³ynnej rosyjskiej przestrzeni, która izoluje j¹ lepiej ni¿ rzeki czy pasma górskie: nie pokona³ tej przestrzeni ani Hitler, ani Napoleon. Pokonali j¹ wy³¹cznie - przypomnijmy - Polacy, ale w XVII w. nasi panowie szlachta startowali z o wiele bli¿szych pozycji ni¿ dwaj uprzednio wymienieni. Rosji zabrak³o wtedy w³aœnie buforu.

Rosja bowiem - wg Friedmana - nie uwierzy, Âże bogaty, syty i koncentrujÂący siĂŞ na wygodnym Âżyciu ZachĂłd nie jest zainteresowany jej podbojem.

BĂŞdzie wiĂŞc nadal prĂłbowaÂła odtworzyĂŚ dawnÂą strefĂŞ wpÂływĂłw: odrodziĂŚ siĂŞ w radzieckich granicach.

Na pocz¹tek podporz¹dkuje sobie Ukrainê i Bia³oruœ, wróci tak¿e na Kaukaz, do Gruzji i "po³¹czy siê ze swoim sojusznikiem - Armeni¹". Ponownie podporz¹dkuje sobie Azjê Œrodkow¹. A potem nast¹pi nag³y zwrot. Ale o tym te¿ za chwilê.

Stany Zjednoczone

Nadal bêd¹ g³ównym rozgrywaj¹cym, bo - có¿ - nie ma powodów do tego, by by³o inaczej. Ich si³y zbrojne (szczególnie flota kontroluj¹ca szlaki handlowe) zapewniaj¹ im pozycjê hegemona. Ich gospodarka - mimo ¿e raz na wozie, raz pod wozem - jest najsilniejsza na œwiecie, a PKB wyprzedza PKB innych krajów o kilka d³ugoœci. Z teoretycznego starcia gospodarczego USA - Chiny te ostatnie nie maj¹ szans wyjœÌ ca³o - uwa¿a Friedman. Wiêc nikt nie bêdzie ryzykowa³.

Diabe³ w szczegó³ach

Sk¹d Friedman to wszystko wie? "Metoda" Friedmana to obserwacja g³ównych tendencji i nurtów wystêpuj¹cych na œwiecie, a potem obudowywanie ich - jak szkieletu cia³em - coraz bardziej szczegó³owymi prognozami. W tych szczegó³ach jednak, jak siê wydaje, tkwi najwiêksza s³aboœÌ Friedmanowego rozumowania.

Bo niejednokrotnie by³o tak, ¿e szczegó³y roz³o¿y³y najsilniejszy trend. Jest to zreszt¹ odwieczny spór o to, czy na historiê wp³yw maj¹ wy³¹cznie wielkie trendy, czy jednak istniej¹ "zworniki", detale, które nadaj¹ historii bieg, pojawiaj¹c siê czêsto w niespodziewanych momentach.

Jak Polska zatrzymaÂła "nieuchronne"

PrzykÂłady? ChoĂŚby zatrzymanie przez PolskĂŞ Armii Czerwonej pod WarszawÂą, w ktĂłrym to powstrzymaniu sporo byÂło przypadku. WydawaÂłoby siĂŞ, Âże komunizm zaniesiony do powojennej Europy, mocno zniechĂŞconej do starego porzÂądku, mĂłgÂłby doprowadziĂŚ do podziaÂłu naszego kontynentu na dÂługo przed rokiem 1945. Nigdy siĂŞ tego nie dowiemy: Polacy - choĂŚ nieokrzepli, sÂłabsi i bez istotnej pomocy z zewnÂątrz - powstrzymali czerwony pochĂłd.

Z tego w³aœnie powodu namówienie powa¿nego analityka na prognozê siêgaj¹c¹ okresu dalszego, ni¿ 10-20 lat graniczy z cudem. Nikt nie jest w stanie przewidzieÌ takich w³aœnie szczegó³ów i nikt nie chce paln¹Ì g³upstwa.

Teraz Polska?

Friedman by³ odwa¿ny i... - có¿, kto wie, czy nie narazi³ reputacji "Stratfora", jako renomowanej agencji analitycznej, na szwank. Chyba, ¿e potraktujemy jego "Nastêpne 100" lat jako political fiction. Polski wydawca zreszt¹ reklamuje j¹ w³aœnie z sensacyjnym zakrzykiem: "Mocarstwo nad Wis³¹!". A my siê cieszymy, bo Polacy bardzo ³asi s¹ na przejawy szacunku ze strony œwiata. Tylko, ¿e u Friedmana to raczej nie szacunek, a po prostu próba kalkulacji. Czy w³aœciwa?

caÂły artykuÂł (3 strony) znajduje siĂŞ tutaj:
http://fakty.interia.pl/raport/polska-bedzie-mocarstwem/polska-swiatowym-mocarstwem/news/polska-od-estonii-po-adriatyk,1392421,6606