Pluton ponownie planet±?dodano: 2010-11-22 (13:52)
(fot. wikipedia/user:adi)
Pluton, wykluczony niedawno z grona planet Uk³adu S³onecznego, mo¿e ponownie odzyskaæ swój status - informuje internetowy serwis space.comKiedy w 2005 roku odkryto Eris, najwiêksze cia³o nale¿±ce do tzw. planet kar³owatych stwierdzono, ¿e mniejszy od niej Pluton nie zas³uguje d³u¿ej na miano „pe³noprawnej” planety. Ustalony od wieków porz±dek Uk³adu S³onecznego mia³ ulec znacz±cej zmianie - z 9 planet kr±¿±cych wokó³ S³oñca (Merkury, Wenus, Ziemia, Mars, Jowisz, Saturn, Uran, Neptun, Pluton) „odjêto” ostatni±.
Wielka lodowa kula, Eris, znajduj±ca siê w tzw. Pasie Kuipera, poza orbit± Neptuna, okaza³a siê byæ wiêksza i ciê¿sza od uznawanego za ostatni± planetê Uk³adu S³onecznego - Plutona. By³y wiêc dwie mo¿liwo¶ci – dopisanie do Uk³adu S³onecznego 10 planety, choæ poza wielko¶ci± inne w³a¶ciwo¶ci Eris nie pasowa³y do tej grupy, albo wykre¶lenie Plutona z listy planet i uznanie go „planet± kar³owat±”. Po d³ugotrwa³ych naradach astronomowie wybrali drug± z opcji.
24 sierpnia 2006 roku, w trakcie sympozjum Miêdzynarodowej Unii Astronomicznej, w wyniku uzupe³nienia definicji „planety”, na któr± wp³ynê³o odkrycie Eris i konieczno¶æ uwzglêdnienia wielko¶ci i masy obiektu astronomicznego, Pluton zosta³ „zdegradowany”. Do³±czy³ tym samym do grupy „planet kar³owatych”- niewielkich rozmiarów obiektów astronomicznych o charakterze po¶rednim miêdzy planet± a cia³em niebieskim – takich jak Eris, Ceres, Haumea i Makemake.
Porównanie Eris i Plutona - wed³ug danych z 2006 roku.
Jak siê jednak okaza³o 6 listopada 2010 roku obliczenia, na podstawie których stwierdzono wielko¶æ Eris i zdetronizowano Plutona, by³y b³êdne… Najnowsze dane wskazuj±, ¿e jej ¶rednica nie przekracza 2340km, a wiêc jest mniejsza od Plutona! Nadal utrzymuj± siê jednak opinie, ¿e warto¶ci jej ciê¿aru i gêsto¶ci s± od Plutona wy¿sze.
Na kanwie tych nowych danych, rozpoczê³a siê dyskusja, czy nie powinno siê przywróciæ Plutona do „³ask” i nadaæ mu ponownie miana „planety.” Zdania s± jednak mocno podzielone.
Przeciwko Plutonowi:Odkrywca Eris, astronom Mike Brown uwa¿a, ¿e takie planetarne przepychanki nie maj± najmniejszego sensu. Spo¶ród tysi±ca bardzo podobnych sobie cia³ znajduj±cych siê na tym samym obszarze (w obrêbie pasa Kuipera) nie mo¿na wybieraæ jednego czy dwóch przeciwko pozosta³ym. W porównaniu do Merkurego, w chwili obecnej najmniejszej planety Uk³adu S³onecznego, maj±cego 4880 km ¶rednicy, wszystkie wspomniane cia³a, zarówno Eris, jak i Pluton s± zdecydowanie za ma³e, by uwa¿aæ je za planety. Ponadto astronom uwa¿a, ¿e orbity wszystkich uznanych planet kar³owatych, w tym Plutona, ró¿ni± siê od orbit typowych planet i s± dodatkowym argumentem w ich rozdzieleniu.
Wszystkie informacje dotycz±ce Plutona zgromadzone od czasu jego „od³±czenia” od planet Uk³adu S³onecznego wskazuj± na jego odmienne w³a¶ciwo¶ci i tak te¿ powinien byæ traktowany.
W obronie Plutona:Istnieje jednak grupa astronomów, którzy uwa¿aj±, ¿e wykluczenie Plutona nast±pi³o zbyt pochopnie. W dodatku naukowcy Ci twierdz±, ¿e ustanowiona w 2006 roku definicja planety jest niespójna i gdyby trzymaæ siê jej bardzo skrupulatnie, to ¿adna z planet naszego uk³adu nie spe³nia jej wymogów formalnych. Kontrowersyjnym punktem w tej definicji jest „oczyszczenie s±siedztwa” – nawet Ziemia nie powinna nosiæ miana planety, poniewa¿ nie oczy¶ci³a swojej przestrzeni z Ksiê¿yca i planetoid.
Spór wokó³ przynale¿no¶ci Plutona do planet lub planet kar³owatych ma wymiar czysto porz±dkuj±cy. Wywo³a³ jednak gor±ce reakcje nie tylko w ¶wiecie naukowym – na portalu
www.space.com ka¿dy mo¿e oddaæ g³os w tej sprawie, bior±c udzia³ w specjalnej sondzie.
amo
http://odkrywcy.pl/kat,111402,title,Pluton-ponownie-planeta,wid,12874651,wiadomosc.html