Glistnik jaskó³cze ziele -
Chelidonium majus L. (Papaveraceae - makowate)Glistnik jest taksonem monotypowym swojego rodzaju w rodzinie makowatych. Oznacza to, ¿e jest tylko jeden glistnik w ¶wiecie ro¶lin i byæ mo¿e dlatego jest on taki unikalny zarówno pod k±tem dzia³ania, jak i sk³adu chemicznego. W medycynie ludowej nazywano go "darem niebios", co ju¿ samo w sobie jest wymowne. Badania fitofarmakologiczne potwierdzi³y "niebiañskie" w³a¶ciwo¶ci jaskó³czego ziela, co sprawi³o, ¿e jest to obecnie jedna z najciekawszych ro¶lin leczniczych ¶wiata. Je¶li peruwiañskie lasy deszczowe mog± siê poszczyciæ najlepszym antyoksydantem globu - Camu Camu (Myrciaria dubia), tak my mo¿emy poszczyciæ siê glistnikiem. Oczywi¶cie nie tylko my, bo jest to gatunek rozpowszechniony w strefie klimatu umiarkowanego Eurazji. W Polsce jest pospolity na ca³ym obszarze. Jest ro¶lin± wieloletni± dorastaj±c± do 90 cm wysoko¶ci. Wytwarza odziomkowe li¶cie o 5-7 odcinkach jajowatych do kolistych, nierówno g³êboko wcinanych lub karbowanych. Górne li¶cie s± krótsze 3-klapowe o krótkich ogonkach. Z wierzchu s± jasnozielone, a od spodu sinozielone. Kwiaty ¿ó³te umieszczone s± na szczytach pêdów o ¶rednicy 2,5 cm. Korona sk³ada siê z czterech odwrotnie jajowatych p³atków d³ugo¶ci oko³o 1 cm. Glistnik posiada palowy system korzeniowy z grubym czarnobr±zowym korzeniem g³ównym i licznymi pobocznymi. Surowcem leczniczym jest ziele i korzeñ - Herba et Radix Chelidonii. Korzenie mo¿emy pozyskiwaæ jesieni± lub wczesn± wiosn±. Ziele natomiast do lipca, choæ najbardziej warto¶ciowe jest w maju i czerwcu. Suszymy je w ciemnym i przewiewnym miejscu, aby zachowa³o swój naturalny zielony kolor. Korzenie szybko obmywamy, osuszamy i suszymy w temperaturze 30-50 stopni C.
Glistnik zawiera 26-27 alkaloidów izochinolinowych (ziele: 0,5-1,5%; korzeñ i niedojrza³e owoce: 3-4%). Alkaloidy zlokalizowane s± g³ównie w przewodach mlecznych w postaci soli z kwasami: chelidonowym, bursztynowym, cytrynowym i jab³kowym. Sok wydobywaj±cy siê z uszkodzonej ro¶liny zawiera 18 alkaloidów. Wa¿niejsze alkaloidy w glistniku to: chelidonina, homochelidonina, metoksychelidonina, sangwinaryna (pochodne benzofenantrydyny); protopina, alfa i beta-allokryptopina (pochodne protopiny); berberyna, koptyzyna (pochodne protoberberyny) oraz alkaloidy chinolizydynowe (sparteina). Ponadto glistnik zawiera równie¿ aminy biogenne, witaminê C, ¶luzy, olejek eteryczny, flawonoidy, fenolokwasy (kw. kawowy, kw. cynamonowy, kw. kumarynowy, kw. gentyzynowy, kw. ferulowy), cholinê, czy glikogen.
W³a¶ciwo¶ci lecznicze glistnika s± bardzo szerokie. Jest to niezwykle silna farmakologicznie ro¶lina, która potrafi zwalczaæ nowotwory i wiele innych schorzeñ. Alkaloidom glistnika chcia³bym niebawem po¶wiêciæ osobn± notkê, st±d nie bêdê siê w tym aspekcie teraz zbytnio rozpisywa³ i daruje sobie zamieszczanie wzorów chemicznych, które i tak by siê powtórzy³y.
Dzia³anie i wskazaniaPreparaty z jaskó³czego ziela dzia³aj± uspokajaj±co, rozkurczowo, ¿ó³ciopêdnie i ¿ó³ciotwórczo, hipotensyjnie, krwiotwórczo, immunostymuluj±co przez system GALT (dawniej okre¶lany jako uk³ad siateczkowo-¶ródb³onkowy jelit), cytotoksycznie, onkostatycznie, moczopêdnie, przeciwwirusowo (równie¿ przeciw wirusom grypy), przeciwbólowo, przeciwkaszlowo i w du¿ych dawkach nasennie i narkotycznie. Glistnik wytwarza alkaloidy, które dzia³aj±c synergicznie s± jednymi z najskuteczniejszych ¶rodków w walce przeciwko ró¿nej ma¶ci nowotworom. Dzia³aj± równie¿ fungistatycznie i pierwotniakobójczo. Glistnik i kokorycz oprócz miê¶ni g³adkich, rozlu¼niaj± miê¶nie szkieletowe.
Glistnikiem leczy siê kamicê ¿ó³ciow±, kamicê moczow±, grzybice, boreliozê, brodawczaki jelit, wirusowe zapalenie w±troby, grzybice narz±dów p³ciowych, choroby wrzodowe, hemoroidy (wlewki), dusznicê bolesn±, dychawicê oskrzelow±, nerwice wegetatywne, nadci¶nienie. Ponadto usuwa wirusa indukuj±cego raka szyjki macicy, obni¿a poziom cholesterolu, zaparcia spastyczne, znosi bolesne miesi±czki i napiêcie miesi±czkowe, mo¿e byæ stosowany w zaburzeniach psychicznych w okresie menopauzy.
PreparatyZe ¶wie¿ego surowca przyrz±dzamy
intrakt 1:5 na gor±cym alkoholu 60-70%. Trzymamy minimum 7 dni. Za¿ywamy po 5 ml 2-3 razy dziennie. Je¶li zdarzy siê kolka mo¿emy wypiæ pó³ szklanki naparu + 10 ml nalewki.
Nalewka na suchym lub ¶wie¿ym surowcu mo¿e byæ stosowana na zmiany nowotworowe, dziwne i trudno goj±ce siê rany. Na brodawki najsilniej dzia³a ¶wie¿e ziele w postaci papki z octem lub spirytusem. Dodatkowo zewnêtrznie stosujemy do pêdzlowania zmienionych chorobowo miejsc (nad¿erki w jamie ustnej, opryszczka, liszaje, czyraki, k³ykciny, wypryski, owrzodzenia, zmiany toczniowe i ³uszczycowe). Do ok³adów, p³ukanek i przemywania skóry rozcieñczamy preparat: 1 ³y¿kê na 200 ml przegotowanej wody.
Intrakt i ocet glistnikowy
Napar wykonujemy z 1 jednej p³askiej ³y¿ki rozdrobnionego ziela lub korzenia na szklankê wrz±cej wody. Odstawiamy na 30 minut pod przykryciem. Pijemy 2-3 razy dziennie po 50 ml. Napar podnosi stê¿enie hemoglobiny we krwi, poprawia kr±¿enie wieñcowe, mózgowe i obwodowe w koñczynach.
Sporz±dzanie ma¶ci glistnikowej - ¶wie¿e ziele ucierane jest z dodatkiem gliceryny i spirytusu
Na ró¿ne zmiany skórne, guzy i zmiany nowotworowe, schorzenia skórne bardzo skuteczna jest
ma¶æ glistnikowa. Robimy j± rozcieraj±c ziele lub ziele z k³±czem z mas³em lub smalcem w proporcji 1:1 lub 1:2. Ziele dobrze uprzednio zmieszaæ z gliceryn± i spirytusem. Wszystko ucieramy w mo¼dzierzu a¿ do powstania jednolitej papki. Przy brodawczakach jelita grubego tak± papkê przyjmuje siê doustnie. Brodawczaki odpadaj± i s± wydalane bez konieczno¶ci operacji. Glistnik mo¿na stosowaæ przy parali¿ach i niedow³adach oraz padaczkach z lepiê¿nikiem ró¿owym.
Po dodaniu smalcu mieszamy a¿ do uzyskania jednolitej papki - ma¶æ glistnikowa gotowa
Cennym preparatem jest te¿
ocet glistnikowy. Surowiec zalewamy w proporcji 1:5 ciep³ym lub gor±cym octem 3-5% i odstawiamy na kilka dni. Stosujemy do nasiadówek, irygacji, ok³adania zmian skórnych, p³ukania jamy ustnej. Dzia³a na grzybice uk³adu pokarmowego, grzybice skóry, sk³onno¶ci do grzybic skóry, uk±szenia komarów i kleszczy.
A pozwoli³em sobie wstawiæ zdjêcie z Dr Henrykiem Ró¿añskim, którego uwa¿am za wybitnego farmakognoste i znawce fitoterapii
http://farmakognozja.blogspot.com/search?q=jask%C3%B3%C5%82cze+ziele