ropa to nie tylko energia, ale wiêkszo¶æ przedmiotów codziennego u¿ytku!Przez dziesiêciolecia ¿yli¶my naiwn± wiar± w tani± energiê. Koniec marzeñ! Ropa siê wyczerpuje, a jej ceny id± w górê. Przed ¶wiatem dwie drogi: albo utoniemy w krwawych wojnach naftowych, albo zbudujemy spo³eczeñstwo postnaftowe. Czasu jest ma³o, ale wybór wci±¿ jeszcze nale¿y do nas – uwa¿a amerykañski ekspert Michael T. Klare.
Kiedy nast±pi peak oil?
Najoptymistyczniejsza wersja szczytu ¶wiatowej produkcji to lata 2020-2035. Ogólnie rzecz bior±c przewidywania te pochodz± ze ¼róde³ rz±dowych albo od ekonomistów, którzy nie pojmuj± dynamiki wyczerpania surowca.
Wed³ug International Energy Agency, produkcja ropy bêdzie wzrastaæ wyk³adniczo co najmniej do 2025 roku
Nawet w tym najbardziej optymistycznym scenariuszu, kryzys nast±pi za ¿ycia wiêkszo¶ci z nas.
Bardziej realistyczn± prognoz± s± lata 2005-2010. Jest to czas najczê¶ciej podawany przez niezale¿nych lub emerytowanych geologów i by³ych pracowników przemys³u naftowego. O osi±gniêciu szczytu dowiemy siê nie wcze¶niej ni¿ 4-6 lat po fakcie.krzywa Hubberta - wykres przedstawiaj±cy stopniowy wzrost wydobycia od 1980 roku, pod±¿aj±cy krzyw± dzwonow± w górê, szczyt przypada na rok 2000. Krzywa opada do zera w roku 2200.
Krzywa Hubberta
Nawet w trakcie wzrostu krzywej wydobycie ropy podlega okresowym wahaniom czynników geopolitycznych, ekonomicznych czy meteorologicznych. Produkcja tzw. ropy niekonwencjonalnej mo¿e wyd³u¿yæ peak oil do p³askiego plateau, które przy sprzyjaj±cych wiatrach mog³oby trwaæ do 2015.
Wydobycie lekkiej ropy konwencjonalnej stanowi±cej 85% ¶wiatowego zaopatrzenia prawdopodobnie osi±gnê³o szczyt w maju 2005 roku.
Pomimo rekordowych cen i co za tym idzie gigantycznych zysków, najwiêksi producenci nie s± w stanie zwiêkszaæ poda¿y.
Koncerny paliwowe po cichu potwierdzi³y powagê sytuacji.Na stronie g³ównej kampanii "Will you join us?" przygotowanej przez koncern naftowy Chevron mo¿emy przeczytaæ:
Jedna rzecz nie ulega w±tpliwo¶ci: era taniej ropy dobieg³a koñca.
W roku 1999 Mike Bowlin, dyrektor koncernu energetycznego Arco, na konferencji bran¿owej zorganizowanej przez firmê konsultingow± CERA o¶wiadczy³:
Nadesz³y ostatnie dni ery ropy naftowej”
Temat peak oil coraz czê¶ciej pojawia siê w mediach
Podobnie w roku 2003 na stronie internetowej Exxon-Mobil Exploration, prezes firmy Jon Thompson powiedzia³:
Do 2015 bêdziemy musieli znale¼æ, stworzyæ mo¿liwo¶æ wydobycia i wyprodukowaæ tak± ilo¶æ ropy lub gazu, która równa siê o¶miu z ka¿dych 10 bary³ek produkowanych dzi¶. W zwi±zku z tym koszt wynikaj±cy z zapewnienia tych dodatkowych zasobów bêdzie znacz±co wy¿szy ni¿ obecnie".
"Równie zniechêcaj±cy jest fakt, ¿e wiele spo¶ród obiecuj±cych projektów znajduje siê z dala od wiêkszych rynków - w niektórych regionach tak¿e w miejscach bez podstawowej infrastruktury. Inne s± w trudnych warunkach klimatycznych, jak np. Arktyka, bêd±cych du¿ym wyzwaniem dla technologii."
Saudyjczycy miêdzy sob± nie s± wcale mniej szczerzy ni¿ Thompson. Popularne saudyjskie powiedzenie to:
"Mój ojciec je¼dzi³ na wielb³±dzie. Ja je¿d¿ê samochodem. Mój syn lata odrzutowcem. Jego syn bêdzie je¼dzi³ na wielb³±dzie."
Energia netto a energia brutto
Wiêkszo¶ci ropy z dolnej czê¶ci wykresu spadkowego prawdopodobnie nie bêdzie mo¿na wydobyæ ze wzglêdu na energetyczn± nieop³acalno¶æ takiej operacji. Aby zrozumieæ dlaczego, trzeba zrozumieæ ró¿nice miêdzy "energi± netto" a "energi± brutto". Aby u¿yæ ropy, nale¿y:
Znale¼æ jej z³o¿a
Dokonaæ odwiertów
Wydobyæ j±
Przetransportowaæ
Poddaæ rafinacji
Przetransportowaæ do odbiorcy
Ka¿dy etap wymaga nak³adów energetycznych, najczê¶ciej w postaci ropy. Ró¿nicê miêdzy energi± potrzebn± do pozyskania danej ilo¶ci surowca a energi± zawart± w tym surowcu nazywamy EROEI (Energy Returned on Energy Invested).
Ropa mia³a kiedy¶ EROEI 30. W latach 90-tych wska¼nik EROEI wynosi³ ju¿ 5. Wielu ekspertów przewiduje, ¿e w najbli¿szych latach EROEI osi±gnie warto¶æ 1. Innymi s³owy, trzeba bêdzie zainwestowaæ jedn± bary³kê, by uzyskaæ jedn± bary³kê.
W momencie, w którym wska¼nik ten wynosiæ bêdzie 1:1, ropa mo¿e byæ technicznie osi±galna, ale nie bêdzie ju¿ sensu jej wydobywaæ.
Od tego momentu nie bêdzie istotne jakie sumy pieniêdzy zainwestuje siê w ten proces, poniewa¿ ropa przestanie byæ termodynamicznie op³acalnym ¼ród³em energii.
