W jaki sposób racjonalnie opu¶ciæ strefê euro
13 Wrzesieñ 2012 Dodaj komentarz Przeskoczenie do uwag
¼ród³o:
http://gonzalolira.blogspot.com/2012/07/how-country-rationally-exits-eurozone.htmlZnajdujemy siê w obliczu do¶wiadczeñ z wychodzeniem z kryzysu wywo³anego przez euro. Kto bêdzie pierwszy? W³ochy czy Hiszpania? W ka¿dym wypadku bêdzie z tym niez³y galimatias.
Ca³a kwestia wychodzenia ze strefy euro ma miejsce, poniewa¿ konkretne pañstwo nie ma ju¿ pieniêdzy na to, aby finansowaæ swoje dzia³ania. W ka¿dym z tych przypadków: Hiszpania, Grecja i pewnie W³ochy, ten moment nadchodzi, a co do Hiszpanii, to jest to tylko kwestia dni. Gdy suwerenne pañstwo osi±ga ten stan rzeczy, nie ma innego wyj¶cia, tylko opu¶ciæ EMU i powróciæ do swej narodowej waluty, któr± rz±d mo¿e potem zdewaluowaæ.
Czyni±c tak, rz±d jednocze¶nie ma wszystkie zasoby pieniê¿ne, jakich potrzebuje na swoje dzia³ania, a tak¿e mo¿e sp³acaæ swoje d³ugi. Sektor prywatny otrzymuje na wstêpie zastrzyk adrenaliny, bowiem dotyczy go przecie¿ handel zagraniczny, a jego towary i us³ugi staja siê wiele tañsze na rynkach zagranicznych. Sytuacja z zatrudnieniem mocno siê poprawia, gdy¿ producenci sprzedaj±cy swoje dobra za granicê zatrudniaj± wiêcej pracowników, aby realizowaæ zamówienia. Rz±d zostaje odciêty od zagranicznych rynków finansowych, jego sektor finansowy doznaje wielkiego ciosu, ceny podstawowych produktów i us³ug rosn± dramatycznie uderzaj±c po kieszeni biednych, ni¿sz± klasê ¶redni±, osoby starsze i nieprzygotowane na szok.
Mimo tych negatywów, wymuszona konwersja walutowa i dewaluacja jest dobrodziejstwem dla zbankrutowanych pañstw. Zasadniczo jest to reset ekonomiczny: do¶wiadczenie historyczne pokazuje, ¿e choæ w perspektywie krótkoterminowej to zaboli, to jednak pomaga na nowo rozbudziæ gospodarkê. Okaza³o siê to pomocne w przypadku USA w 1933 r., Niemiec w 1948 r., w Ameryce £aciñskiej w latach 80-tych, w Argentynie i Urugwaju w 2001 r.
Jest to zasadnicza sprawa niezbêdna do zrozumienia zarówno sekwencji, jak te¿ mechanizmów procesu, aby móc przewidzieæ co siê stanie, a w ten sposób poczyniæ prawid³owe decyzje inwestycyjne. Gdy decyzja polityczna w sprawie opuszczenia EMU zostanie podjêta, oto co nale¿y robiæ dalej:
1. Rz±d postanawia stworzyæ now± walutê krajow± oraz tworzy podstawy jej wymiany w stosunku do euro (niech t± now± walut± bêdzie nueva peseta).
2. Rz±d zasila tymi nuevas pesetas miejscowy sektor finansowy i zarz±dza dokonanie wymiany. W ten sposób Bank Centralny przejmuje wszystkie denominowane w euro depozyty w bankach lokalnych i dokonuje ich zamiany na nuevas pesetas. A wszystkie banki lokalne z kolei równie¿ dokonuj± konwersji euro swoich klientów detalicznych na nuevas pesetas as well—wszystkie te operacje zamiany maj± miejsce na podstawie okre¶lonego kursu wymiany. Rz±d wymienia wszystkie nowoemitowane nuevas pesetas na euro, w ten sposób euro znajdzie siê teraz w sejfie rz±dowym.
3. W tym samym czasie, gdy dokonywana jest przemiana sektora finansowego na pos³ugiwanie siê nueva peseta, rz±d zobowi±zauje siê sp³acaæ wszelkie d³ugi krajowe w nuevas pesetas. Ka¿de denominowane w euro zobowi±zanie albo umowa automatycznie i bezwarunkowo p³acone jest w nuevas pesetas. Wszystkie zobowi±zania emerytalne i pensje rz±dowe równie¿ wyp³acane s± w nuevas pesetas.
4. Rz±d dekretuje równie¿, ¿e wszelkie d³ugi prywatne, w tym wszystkie zobowi±zania konsumenckie wobec sektora bankowego (tj. z kart kredytowych, hipoteczne, etc.) zostaj± przekonwersowane na nuevas pesetas na podstawie ustalonego kursu wymiany.
5. Rz±d obowi±zkowo wprowadza przepisy o zamro¿eniu p³ac i zamro¿eniu cen. Gdyby tego nie zrobi³, ceny poszybowa³by na ksiê¿yc, wywo³uj±c gwa³town± inflacjê. Nie da siê powiedzieæ, ¿e nie nast±pi owczy pêd, owszem – bêdzie, niezale¿nie od zamro¿enia p³ac i cen. Czarny rynek tak¿e bêdzie siê rozwija³. Ale zamro¿enie p³ac i cen zatrzyma mo¿liwy wybuch paniki inflacyjnej; albo przynajmniej zwolni jej skalê na tyle, aby powstrzymaæ sytuacjê przed wybuchem histerii.
Kontrola nad kapita³em nie bêdzie konieczna w zwi±zku z tym, ¿e euro deponentów zosta³o zamienione na nuevas pesetas. Na pewno depozyty dolarowe uciekn± w sekundê po tym, jak pojawi siê og³oszenie o konwersji, ale rachunek dolarowy bêdzie wymaga³ wzglêdnie niewielkich rozmiarów dla zbilansowania p³atno¶ci w obliczu prognozowanego opuszczenia strefy euro.
6. Rz±d podejmie tak¿e próbê zamiany wszystkich zobowi±zañ na nuevas pesetas. To mo¿e okazaæ siê niekonieczne, zw³aszcza ¿e czê¶æ kredytodawców nie zechce zwrotu po¿yczek skonwertowanych. Mo¿e siê zdarzyæ, ¿e zagraniczni posiadacze obligacji bêd± mieæ polityczne mechanizmy powstrzymania wymuszonej konwersji euro-obligacji na obligacje w nueva peseta. Lecz rz±d z ca³± pewno¶ci± bêdzie próbowaæ dokonaæ konwersji swych d³ugów zagranicznych z euro na nuevas pesetas—i prawdopodobnie osi±gnie jaki¶ sukces przynajmniej co do jakiej¶ transzy tych nieuregulowanych obligacji.
7. Gdy rz±d przeprowadzi konwersjê tylu obligacji, ilu zdo³a na now± walutê krajow±, dokona wtedy dewaluacji nueva peseta—du¿ej dewaluacji. Pocz±tkowa dewaluacja w zakresie 20-30 % jest historycznie rzecz bior±c ca³kiem uzasadniona (patrz kraje Ameryki £aciñskiej w latach 80-tych), za¶ ostateczny jej wymiar osi±gn±æ mo¿e nawet rozmiar 100 % w ci±gu 6 do 18 miesiêcy.
Ja twierdzê: to jest racjonalny sposób opuszczenia eurostrefy.
Zatem, je¿eli postulujemy racjonalno¶æ takiej decyzji i jej wprowadzenia, wówczas aby by³o to skuteczne, i aby zminimalizowaæ ryzyko paniki, wszystkie opisane uprzednio dzia³ania (za wyj±tkiem pkt 6) winny byæ zrealizowane jak najszybciej siê da: powiedzmy w czasie weekendu.
Jest to ca³kiem wykonalne: wspó³czesna technologia finansowa z ³atwo¶ci± pozwoli rz±dowi na wymuszenie zamiany bankowych depozytów w euro na depozyty w nueva peseta niemal w jednej chwili. Jak wy¿ej zastosowanie bêdzie mia³o to rozwi±zanie do lokat i zad³u¿eñ klientów detalicznych banków.
Krok 7 – dewaluacja nueva peseta—równie¿ nast±pi niezw³ocznie: w niedzielê wieczór po ca³ym tygodniu pracy. Dewaluacja nueva peseta jest oczywi¶cie kluczowym punktem ca³ej tej operacji: rz±d opuszczaj±c strefê euro, dokonuje dewaluacji nueva peseta po to, ¿eby na nowo pobudziæ gospodarkê do dzia³ania.
Problemem nie bêdzie wprowadzenie takiego schemata, problemem bêdzie natomiast sprawa przecieków: je¶li jaki¶ sektor publiczny zostanie uprzedzony o tym, co nadchodzi, wówczas osi±gniêty bêdzie skutek taki, jak to, co wydarzy³o siê w Argentynie w 2001 r. – ogromne konwoje opancerzonych pojazdów, wyworz±ce pieni±dze oligarchów z kraju, zanim rz±d zd±¿y³ je zamieniæ na now± walutê.
Zatem, je¿eli rz±d podejmie decyzjê wyj¶cia ze strefy euro, musi to byæ decyzja szybka i zaskakuj±ca. Je¶li rozpatrywanie za i przeciw przeci±gnie siê zbyt d³ugo lub taka decyzja bêdzie rozci±gniêta w czasie, albo pojawi± siê przecieki, wtedy nast±pi masowy odp³yw kapita³u tak samo, jak w Argentynie w 2001 r., co spowoduje straszne zawirowania i szkody dla gospodarki.
Krytycy nieustannie twierdz±, ¿e ¿aden kraj nie mo¿e opu¶ciæ eurostrefy, gdy¿ je¶li to zrobi, to tym samym bêdzie odciêty od rynków obligacji, a tym samym równie¿ nie bêdzie w stanie po¿yczaæ pieniêdzy, aby dokonywaæ zakupu koniecznych dóbr z importu, jak zbo¿a, ropy, itp.
Jest to g³upie zastrze¿enie, poniewa¿ nie bierze ono pod uwagê mechanizmów opuszczenia EMU i dokonania powrotu do krajowej waluty:
Je¿eli rz±d poprzez przymusow± zamianê przejmie euro z depozytów banków i ludno¶ci, a w zamian wyda depozyty w nueva peseta, to rz±d skonfiskuje niemal w ca³o¶ci ¶rodki w euro. Oczywi¶cie: rozpocznie siê drukowanie nuevas pesetas i przymusowa wymiana dla ka¿dego.
A dok±d trafi± te euro? Do rz±dowego skarbca.
W ten oto sposób, w kategoriach krótko-¶rednioterminowych, rz±d nie bêdzie potrzebowaæ rynku euroobligacji, gdy¿ bêdzie mieæ pod dostatkiem euro na realizacjê swych potrzeb.
(To wyja¶nia równie¿ potrzebê szybko¶ci dzia³ania oraz zachowanie w sekresie decyzji o wprowadzeniu nowej waluty: je¶li nast±pi przeciek, kapita³ postawi rz±d w bardzo trudnej sytuacji, rz±d zostanie bez euro, na co absolutnie nie mo¿e sobie pozwoliæ. Pewnie od razu pojawi siê argument, ¿e rz±d kradnie euro od ludzi, co w rzeczy samej tak wygl±da. Lecz nie zajmujê siê tutaj rozwa¿aniami moralnymi co do takiej decyzji, zajmujê siê praktycznymi aspektami zagadnienia z punktu widzenia zdecydowanego na wszystko rz±du, jaki staje w obliczu bankructwa, a podj±³ decyzjê o opuszczeniu strefy euro).
Chocia¿ rz±d, jaki wychodzi ze strefy euro i dokonuje przymusowej wymiany walut na walutê krajow±, bêdzie mieæ tyle euro, ile mu potrzeba do pokrycia p³atno¶ci w rozliczeniach miêdzynarodowych w warunkach krótko-¶rednioterminowych, w tym do zakupu koniecznych towarów importowanych, jak zbo¿a i ropa, to nie oznacza to automatycznie, ¿e nigdy nie bêdzie potrzebowaæ miêdzynarodowych rynków obligacji: to oznacza, ¿e w kategoriach krótko-¶rednioterminowych, rz±d opuszczaj±cy EMU bêdzie na wstêpie zajmowa³ dobr± pozycjê posiadania twardej waluty do rozliczeñ zewnêtrznych, a tym samym zdolno¶æ do pokazania ¶rodkowego palca wszystkim oburzonym z rynków euroobligacji.
I dalej, przechodz±c do tego racjonalnego scenariusza: euro potrzebne bêdzie po to, ¿eby kupowaæ konieczne dobra importowane. Aby zabezpieczyæ siê przed hiperinflacj± nueva peseta, rz±d prawdopodobnie bêdzie musia³ subsydiowaæ niektórych wiêkszych importerów zbó¿, pory i innych podstawowych dóbr importowanych, aby zamortyzowaæ nag³y wzrost cen ¿ywno¶ci dotykaj±cy szerokie warstwy spo³eczeñstwa.
Sposób, w jaki dokonywane bêdzie to subsydiowanie winien byæ oparty na sprzeda¿y euro, jakie rz±d skonfiskowa³ dla tych w³a¶nie krajowych importerów po specjalnym kursie, lepszym ni¿ na rynku ogólnym oraz ze zrozumieniem, ¿e importerzy zbo¿a i paliw, którzy kupuj± je na rynkach zewnêtrznych, bêd± je potem sprzedawaæ na rynku krajowym po cenach odpowiednio regulowanych, aby by³y dostêpne dla ludno¶ci.
Nie wszystko jest s³odkie i jasne w opisanym scenariuszu: ca³e mnóstwo firm ma³ego i ¶redniego biznesu prze¿yje krach i zostan± zamkniête, co odbêdzie siê te¿ z równoleg³ym skokiem bezrobocia, poniewa¿ te firmy bêd± mieæ zobowi±zania w walutach zagranicznych, jakich nie bêd± mog³y sp³aciæ, bo ich lokalnie sprzedawane produkty bêd± obecnie o wiele tañsze w zwi±zku z dewaluacj± nueva peseta.
Jednak, sprawa, jaka ma naczelne znaczenie, jest taka, ¿e rz±d w tym momencie bêdzie w posiadaniu rezerw walutowych, zarówno euro, jak te¿ nuevas pesetas, i bêdzie móg³ je wpu¶ciæ na rynek, aby zaczê³y cyrkulowaæ w¶ród ludno¶ci, a to wprowadzi kraj w now± fazê funkcjonowania.
www.stopsyjonizmowi.worldpress.com