Glistnik jaskó³cze ziele -
Chelidonium majus L. (Papaveraceae - makowate)Glistnik jest taksonem monotypowym swojego rodzaju w rodzinie makowatych. Oznacza to, ¿e jest tylko jeden glistnik w œwiecie roœlin i byÌ mo¿e dlatego jest on taki unikalny zarówno pod k¹tem dzia³ania, jak i sk³adu chemicznego. W medycynie ludowej nazywano go "darem niebios", co ju¿ samo w sobie jest wymowne. Badania fitofarmakologiczne potwierdzi³y "niebiaùskie" w³aœciwoœci jaskó³czego ziela, co sprawi³o, ¿e jest to obecnie jedna z najciekawszych roœlin leczniczych œwiata. Jeœli peruwiaùskie lasy deszczowe mog¹ siê poszczyciÌ najlepszym antyoksydantem globu - Camu Camu (Myrciaria dubia), tak my mo¿emy poszczyciÌ siê glistnikiem. Oczywiœcie nie tylko my, bo jest to gatunek rozpowszechniony w strefie klimatu umiarkowanego Eurazji. W Polsce jest pospolity na ca³ym obszarze. Jest roœlin¹ wieloletni¹ dorastaj¹c¹ do 90 cm wysokoœci. Wytwarza odziomkowe liœcie o 5-7 odcinkach jajowatych do kolistych, nierówno g³êboko wcinanych lub karbowanych. Górne liœcie s¹ krótsze 3-klapowe o krótkich ogonkach. Z wierzchu s¹ jasnozielone, a od spodu sinozielone. Kwiaty ¿ó³te umieszczone s¹ na szczytach pêdów o œrednicy 2,5 cm. Korona sk³ada siê z czterech odwrotnie jajowatych p³atków d³ugoœci oko³o 1 cm. Glistnik posiada palowy system korzeniowy z grubym czarnobr¹zowym korzeniem g³ównym i licznymi pobocznymi. Surowcem leczniczym jest ziele i korzeù - Herba et Radix Chelidonii. Korzenie mo¿emy pozyskiwaÌ jesieni¹ lub wczesn¹ wiosn¹. Ziele natomiast do lipca, choÌ najbardziej wartoœciowe jest w maju i czerwcu. Suszymy je w ciemnym i przewiewnym miejscu, aby zachowa³o swój naturalny zielony kolor. Korzenie szybko obmywamy, osuszamy i suszymy w temperaturze 30-50 stopni C.
Glistnik zawiera 26-27 alkaloidów izochinolinowych (ziele: 0,5-1,5%; korzeù i niedojrza³e owoce: 3-4%). Alkaloidy zlokalizowane s¹ g³ównie w przewodach mlecznych w postaci soli z kwasami: chelidonowym, bursztynowym, cytrynowym i jab³kowym. Sok wydobywaj¹cy siê z uszkodzonej roœliny zawiera 18 alkaloidów. Wa¿niejsze alkaloidy w glistniku to: chelidonina, homochelidonina, metoksychelidonina, sangwinaryna (pochodne benzofenantrydyny); protopina, alfa i beta-allokryptopina (pochodne protopiny); berberyna, koptyzyna (pochodne protoberberyny) oraz alkaloidy chinolizydynowe (sparteina). Ponadto glistnik zawiera równie¿ aminy biogenne, witaminê C, œluzy, olejek eteryczny, flawonoidy, fenolokwasy (kw. kawowy, kw. cynamonowy, kw. kumarynowy, kw. gentyzynowy, kw. ferulowy), cholinê, czy glikogen.
WÂłaÂściwoÂści lecznicze glistnika sÂą bardzo szerokie. Jest to niezwykle silna farmakologicznie roÂślina, ktĂłra potrafi zwalczaĂŚ nowotwory i wiele innych schorzeĂą. Alkaloidom glistnika chciaÂłbym niebawem poÂświĂŞciĂŚ osobnÂą notkĂŞ, stÂąd nie bĂŞdĂŞ siĂŞ w tym aspekcie teraz zbytnio rozpisywaÂł i daruje sobie zamieszczanie wzorĂłw chemicznych, ktĂłre i tak by siĂŞ powtĂłrzyÂły.
Dzia³anie i wskazaniaPreparaty z jaskó³czego ziela dzia³aj¹ uspokajaj¹co, rozkurczowo, ¿ó³ciopêdnie i ¿ó³ciotwórczo, hipotensyjnie, krwiotwórczo, immunostymuluj¹co przez system GALT (dawniej okreœlany jako uk³ad siateczkowo-œródb³onkowy jelit), cytotoksycznie, onkostatycznie, moczopêdnie, przeciwwirusowo (równie¿ przeciw wirusom grypy), przeciwbólowo, przeciwkaszlowo i w du¿ych dawkach nasennie i narkotycznie. Glistnik wytwarza alkaloidy, które dzia³aj¹c synergicznie s¹ jednymi z najskuteczniejszych œrodków w walce przeciwko ró¿nej maœci nowotworom. Dzia³aj¹ równie¿ fungistatycznie i pierwotniakobójczo. Glistnik i kokorycz oprócz miêœni g³adkich, rozluŸniaj¹ miêœnie szkieletowe.
Glistnikiem leczy siê kamicê ¿ó³ciow¹, kamicê moczow¹, grzybice, boreliozê, brodawczaki jelit, wirusowe zapalenie w¹troby, grzybice narz¹dów p³ciowych, choroby wrzodowe, hemoroidy (wlewki), dusznicê bolesn¹, dychawicê oskrzelow¹, nerwice wegetatywne, nadciœnienie. Ponadto usuwa wirusa indukuj¹cego raka szyjki macicy, obni¿a poziom cholesterolu, zaparcia spastyczne, znosi bolesne miesi¹czki i napiêcie miesi¹czkowe, mo¿e byÌ stosowany w zaburzeniach psychicznych w okresie menopauzy.
PreparatyZe ÂświeÂżego surowca przyrzÂądzamy
intrakt 1:5 na gor¹cym alkoholu 60-70%. Trzymamy minimum 7 dni. Za¿ywamy po 5 ml 2-3 razy dziennie. Jeœli zdarzy siê kolka mo¿emy wypiÌ pó³ szklanki naparu + 10 ml nalewki.
Nalewka na suchym lub ÂświeÂżym surowcu moÂże byĂŚ stosowana na zmiany nowotworowe, dziwne i trudno gojÂące siĂŞ rany. Na brodawki najsilniej dziaÂła ÂświeÂże ziele w postaci papki z octem lub spirytusem. Dodatkowo zewnĂŞtrznie stosujemy do pĂŞdzlowania zmienionych chorobowo miejsc (nadÂżerki w jamie ustnej, opryszczka, liszaje, czyraki, kÂłykciny, wypryski, owrzodzenia, zmiany toczniowe i Âłuszczycowe). Do okÂładĂłw, pÂłukanek i przemywania skĂłry rozcieĂączamy preparat: 1 ÂłyÂżkĂŞ na 200 ml przegotowanej wody.
Intrakt i ocet glistnikowy
Napar wykonujemy z 1 jednej p³askiej ³y¿ki rozdrobnionego ziela lub korzenia na szklankê wrz¹cej wody. Odstawiamy na 30 minut pod przykryciem. Pijemy 2-3 razy dziennie po 50 ml. Napar podnosi stê¿enie hemoglobiny we krwi, poprawia kr¹¿enie wieùcowe, mózgowe i obwodowe w koùczynach.
SporzÂądzanie maÂści glistnikowej - ÂświeÂże ziele ucierane jest z dodatkiem gliceryny i spirytusu
Na ró¿ne zmiany skórne, guzy i zmiany nowotworowe, schorzenia skórne bardzo skuteczna jest
maœÌ glistnikowa. Robimy j¹ rozcieraj¹c ziele lub ziele z k³¹czem z mas³em lub smalcem w proporcji 1:1 lub 1:2. Ziele dobrze uprzednio zmieszaÌ z gliceryn¹ i spirytusem. Wszystko ucieramy w moŸdzierzu a¿ do powstania jednolitej papki. Przy brodawczakach jelita grubego tak¹ papkê przyjmuje siê doustnie. Brodawczaki odpadaj¹ i s¹ wydalane bez koniecznoœci operacji. Glistnik mo¿na stosowaÌ przy parali¿ach i niedow³adach oraz padaczkach z lepiê¿nikiem ró¿owym.
Po dodaniu smalcu mieszamy a¿ do uzyskania jednolitej papki - maœÌ glistnikowa gotowa
Cennym preparatem jest teÂż
ocet glistnikowy. Surowiec zalewamy w proporcji 1:5 ciepÂłym lub gorÂącym octem 3-5% i odstawiamy na kilka dni. Stosujemy do nasiadĂłwek, irygacji, okÂładania zmian skĂłrnych, pÂłukania jamy ustnej. DziaÂła na grzybice ukÂładu pokarmowego, grzybice skĂłry, skÂłonnoÂści do grzybic skĂłry, ukÂąszenia komarĂłw i kleszczy.
A pozwoli³em sobie wstawiÌ zdjêcie z Dr Henrykiem Ró¿aùskim, którego uwa¿am za wybitnego farmakognoste i znawce fitoterapii
http://farmakognozja.blogspot.com/search?q=jask%C3%B3%C5%82cze+ziele