Ego Zahi Hawassa w niczym nie ucierpia³o od czasu, kiedy zosta³ si³± odsuniêty z wplywowej funkcji opiekuna egipskich staro¿ytno¶ci 18 miesiêcy temu, krótko po obaleniu prezydenta Hosni Mubaraka.
Zahi zwyk³ mówiæ:
“Egipskie staro¿ytno¶ci to ja!”
Ta pewno¶æ siebie s³u¿y³a mu doskonale, gdy kontrolowa³ skarby faraonów za czasów Mubaraka, zarz±dzaj±c krytyczn± dla egipskiej ekonomii Najwy¿sz± Rad± ds. Staro¿ytno¶ci, dziêki której do kasy pañstwa wp³ywaly miliardy dolarów – g³ównie z turystyki i z zagranicznych wystaw. Cz³owiek, który sam siebie nazywa³ “egipskim Indiana Jones’em”, ma w dzisiejszych czasach znacznie mniej przyjació³, od kiedy egipska rewolucja i skandale korupcyjne zmusi³y go do porzucenia swojej lukratywnej funkcji. Demonstranci na Placu Tahrir wymachuj±c jego fedor± a la Indiana Jones krzyczeli, ¿e powinien zabraæ kapelusz ze sob± i odej¶æ.
Ku zaskoczeniu wszystkich Hawass (dzi¶ maj±cy 64 lata) na krótko powróci³ do w³adzy, ale póki co, nie zjedna³ sobie zbyt du¿ego poparca w partii obecnego prezydenta Mohameda Morsi’ego – “Wolno¶æ i Sprawiedliwo¶æ”. Nad Zahim wci±¿ wisi wizja poci±gniêcia go do odpowiedzialno¶ci, ale te¿ nowy rz±d Morsi’ego nie jest w stanie znale¼æ nikogo, kto mialby podobne, z³ote dotkniêcie jak Hawass. Jest to o tyle wa¿ne, ¿e stabilno¶æ nowej demokracji byæ mo¿e bedzie od tego w³a¶nie zale¿eæ.
Przed upadkiem Mubaraka w lutym 2011 r Hawass spedzi³ ponad 20 lat pomagaj±c Egiptowi wypromowaæ swoje zabytki staro¿ytno¶ci. By³ on cz³owiekiem, który zorganizowa³ wêdruj±c± po ¶wiecie wystawe faraona Tutanhamona, odkrycie Doliny Z³otych Mumii i wiele innych prjektów w czasie 9 lat sprawowania funkcji Seretarza Generalnego Najwy¿szej Rady Staro¿ytno¶ci. Sta³ siê ³±cznikem ze ¶wiatem Zachodnim.
Prowadzona przez Hawassa agresywna promocja Egiptu czêsto rozgrywa³a siê w czasie tragedii, którymi umiejêtnie wp³ywa³ na ¶wiatow± opiniê publiczn± kszta³tuj±c jej wizjê Egiptu. W 1998 r. po zamordowaniu 63 turystów w Luksorze, ponownie udostêpni³ do zwiedzania teren wokó³ Sfinksa zamkniêty dla publiczno¶ci przez 10 lat. Od tego czasu zorganizowa³ niekoñcz±c± sie paradê efektownych wystaw muzealnych na ca³ym ¶wiecie, zaprojektowanych po to, aby zareklamowaæ Egipt jako atrakcyjne miejsce podró¿y.
Nie wiadomo, czy pod jego nieobecno¶æ Egipt jest w stanie dokonaæ odpowiednich ekonomicznych zabiegów aby przyci±gn±æ turystów i czy miliardy oraz ¿yczliwo¶æ ¶wiata jak± sobie zjedna³ Hawass powróc±, gdy jego nie bêdzie na stanowisku.
“By³ on w stanie stworzyæ poprzez swoje kampanie reklamowe nowy obraz Egiptu, który zmobilizowa³ miliony turystów”
– powiedzial Dieter Arnold, kurator egipskiej ekspozycji w Metropolitan Museum w Nowym Jorku.
“Hawass posprz±ta³ historyczne miejsca, zbudowal infrastrukturê i muzea, zorganizowa³ wystawy zagraniczne i sprawi³, ¿e egipskie staro¿ytno¶ci znalaz³y sie w centrum ¶wiatowej uwagi”.
Przez lata turystyka by³a najwiêkszym egipskim sektorem ekonomicznym. O ile cena bawe³ny jest zmienna i liczba statków przekraczaj±cych Kana³ Sueski spad³a przez ¶wiatowy kryzys, o tyle turystyka okaza³a sie elastyczna. W 2009 zyski z turystyki spad³y nieco o 2% by wzrosn±æ w 2010 r o ponad 15%.
Jednak podczas pierwszych miêsiecy 2011 roku, kiedy prostesty poch³ania³y Kair, sta³o sie jasne, ¿e sama turystyka nie wystarczy aby utrzymaæ zdrow± ekonomiê. Wraz z wzrostem protestu ekonomia dostawa³a zapa¶ci. Minister turystyki og³osi³, ¿e zyski spad³y o 1/3 do poziomu 8.8 mld w 2011 r., ale eksperci wskazali, ¿e zniszczenia by³y znacznie wiêksze. W dodatku do miesiecy niepokojów i destabilizacji Ministerstwo Turystyki uwaza, ¿e wzrost nastrojów antyzachodnich i postawa islamskich ekstremistów do³o¿y³a siê do zmiany planów wielu ludzi chc±cych odwiedziæ Egipt.
Wszechobecno¶æ Hawassa i jego dar do robienia sobie wrogów stworzy³ niechêæ w¶ród jego wspó³obywateli, ale pieni±dze jakie wp³ywa³y dziêki niemu ucisza³y krytyków. w 2010 r. ok 14.5 mln. turystów odwiedzilo Egipt. Wielu z nich wy³±cznie po to, aby odwiedziæ historyczne miejsca. Miliardy które wydali by³y niezwykle wa¿ne, podpieraj±c rezerwy walutowe kraju i pozwalaj±ce zaspokoiæ podstawowe potrzeby takie jak import pszenicy.
W istocie Hawass by³ tym, który przynosi³ chleb na stó³. To oczywisce pozwala³o malowaæ obraz Egiptu jako kraju przyjaznego turystom a tak¿e zakrywa³o rozmaite brutalne elementy rzeczywisto¶ci w tym kraju. Egipt Hawassa by³ Egiptem pramid i faraonów a nie spo³ecznej, politycznej i ekonomicznej nierówno¶ci na ulicach Kairu. Zatrudniaj±c Zachodnich entuzjastów jako asystentów przy swoich wielkich wykopaliskach, Hawass by³ w stanie skierowaæ uwagê Zachodu z daleka od tektonicznych zmian w egipskim spoleczeñstwie, które w koñcu wyp³ynê³y na placu Tahrir.
Oczywiscie nigdy nie skoncentrowa³ siê on w calej pe³ni na stworzenie z marki tylko dla Egiptu. Mocno pracowa³ aby stworzyæ markê dla samego siebie. Podczas wystawy Faraona Tutanhamona sprzedawano kopie jego fedory i planowa³ on tak¿e stworzenie calej linii mody, reklamuj±c koszule,
“które mia³y przypomnieæ surowe do¶wiadczenie przy odkrywaniu staro¿ytnych grobowców w Egipcie”.
Jego wielkim sojusznikiem by³a ¿ona Mubaraka, korzysta³ on tak¿e z wielu okazji aby wzbogaciæ swoje prywatne konto. Hawas otrzymywa³ pensje w wysoko¶ci 200 tys dolarów rocznie jako badacz z ramienia Towarzystwa National Geographic, za organizowane przez niego odczyty kaza³ sobie placic po 15 tys. dolarów. Dodatkowo zarobi³ nieznan± sume na swoich ksi±¿kach ( pojedyncza ksia¿ka pt. “Tajemnicza podró¿: mi³o¶æ magia i tajemnica ¿ycia faraonów” sprzedawana by³a po 4400 dolarów.) i na wyst±pieniach w tv a tak¿e pensjê za prace w egipskim rz±dzie. Spekulacje na temat bogactwa Hawassa sta³y siê rodzajem sportu Egipcjan, sfrustowanych brakiem przejrzysto¶ci rz±du Mubaraka. Jednak nawet ci, którzy widz± go jako chytrego dorobkiewicza przyznaj±, ¿e s± w stanie znow go zaakceptowaæ je¶li sprawi, ¿e miliardy dolarów znów zaczn± p³yn±æ do kasy pañstwa.
“Nie bêdê zaskoczona, gdy Hawass znów zostanie ministrem”
powiedzia³a Nora Shalaby, egiptolog i polityczna aktywistka. Je¶li Hawass wróci bêdzie zawdziêcza³ to swojej charyzmatycznej wytrwa³o¶ci i chêci nowego rz±dy do kompromisu w celu zabezpieczenia pañstwowej gospodarki. S³abo¶ci± Hawassa jest to, ¿e jest pozosta³o¶ci± po starym re¿imie, ale w pewien sposob jest to tak¿e jego si³a. Jest on znanym autokrat±, który nie jest zainteresowany opini± publiczn± a ktory posiada pasjê to kreacji w³asnej osoby. O ile jego powrót by³by niepopularny politycznie, mo¿e byæ wskazany ekonomicznie.
“Nigdy nie przesta³em dbaæ i pracowaæ dla egipskiej historii”
- powiedzia³ Hawass.
na podst Huffington Post
http://nowaatlantyda.com/2012/08/03/gdzie-jest-zahi-hawass/