Naukowcy z Instytutu Psychiatrii Królewskiego College'u Londyñskiego i Karolinska Institutet w Sztokholmie po raz pierwszy wykazali, ¿e istnieje zwi±zek miêdzy wyj±tkowymi uzdolnieniami intelektualnymi a zaburzeniem afektywnym dwubiegunowym, zwanym równie¿ psychoz± maniakalno-depresyjn±.
Przekonaniu temu wielokrotnie dawno wyraz na przestrzeni dziejów - szaleñstwo z geniuszem ³±czyli m.in. staro¿ytni my¶liciele Arystoteles, Platon czy Sokrates – ale dot±d nauka nie zdo³a³a stwierdziæ, czy tak jest naprawdê.
Odkryli¶my, ¿e uzyskiwanie najlepszej oceny wi±¿e siê z podwy¿szonym ryzykiem psychozy maniakalno-depresyjnej. Dotyczy to zw³aszcza nauk humanistycznych, w mniejszym za¶ stopniu dziedzin ¶cis³ych. Szczególnie silny zwi±zek stwierdzono w przypadku celuj±cej oceny ze szwedzkiego lub muzyki, co wspiera wyniki wcze¶niejszych badañ, wskazuj±ce na wspó³wystêpowanie uzdolnieñ jêzykowych oraz kreatywno¶ci muzycznej z zaburzeniem afektywnym dwubiegunowym- wyja¶nia dr James MacCabe.
W grê wchodzi kilka rozmaitych wyja¶nieñ tego zjawiska. Po pierwsze, ludzie w stanie hipomanii (w okresie ³agodnej manii/umiarkowanie podwy¿szonego nastroju) czêsto bywaj± dowcipni i twórczy, wymy¶laj±c niespotykane rozwi±zania, zastosowania przedmiotów itp. Po drugie, przejawiaj± te¿ niezwykle silne reakcje emocjonalne, co bez w±tpienia przydaje siê w sztuce, literaturze czy muzyce. Po trzecie, osoba do¶wiadczaj±ca hipomanii jest bardzo wytrzyma³a, dziêki czemu mo¿e przez bardzo d³ugi czas koncentrowaæ siê na zadaniu. Wspomaga j± przy tym zmniejszone zapotrzebowanie na sen.
Szwedzi i Brytyjczycy t³umacz±, ¿e uczniowie, u których widoczne s± opisane style poznawcze, s± w stanie zdobyæ lepsze stopnie z wymienionych wy¿ej przedmiotów, ale jednocze¶nie predysponuje ich to do zachorowania na pó¼niejszych etapach ¿ycia na psychozê maniakalno-depresyjn±.
Badacze wykorzystali dane z obowi±zkowych egzaminów rocznych, zdawanych przez szwedzkich 15-16-latków w latach 1988-1997. Noty porównano z wypisami ze szpitali. Wszystko po to, by skojarzyæ osi±gniêcia szkolne z przyjêciami na oddzia³ ze zdiagnozowanym w wieku 17-31 lat zaburzeniem afektywnym dwubiegunowym. Uwzglêdniono 713.876 osób. Okaza³o siê, ¿e w porównaniu do uczniów przeciêtnych, ci z wybitnymi osi±gniêciami szkolnymi jako doro¶li niemal 4-krotnie czê¶ciej zapadali na zaburzenie maniakalno-depresyjne. Zwi±zek ten pozostawa³ zauwa¿alny nawet po uwzglêdnieniu innych potencjalnie istotnych czynników, w tym wykszta³cenia rodziców i statusu socjoekonomicznego. By³ on silniejszy w przypadku mê¿czyzn ni¿ kobiet, ale kwestia ta wymaga jeszcze g³êbszego zbadania.
Co ciekawe, uczniowie z najs³abszymi ocenami równie¿ byli bardziej zagro¿eni psychoz± od swych przeciêtnych kolegów i kole¿anek. W ich przypadku ryzyko zachorowania wzrasta³o ok. 2-krotnie. Psycholodzy uwa¿aj±, ¿e pewni ludzie, zw³aszcza z widocznymi objawami depresyjnymi – chodzi, oczywi¶cie, o tych, którzy ostatecznie zapadaj± na cyklofreniê - mog± przejawiaæ style funkcjonowania poznawczego upo¶ledzaj±ce ich osi±gniêcia szkolne. Zaburzenia zachowania, za¿ywanie substancji psychoaktywnych i obni¿ony nastrój zwyczajnie przeszkadzaj± im w nauce.
¬ród³o-
http://www.racjonalista.pl/index.php/s,38/t,34430W nawi±zaniu do tekstu, polecam film biograficzny z 2001 pod tytu³em "Piêkny Umys³"
