Zastosowanie moczu ludzkiego jako nawozu w ogrodzie
Mocz w ogrodzie ekologicznym mo¿e pe³niÌ wiele funkcji. Jedn¹ z najwa¿niejszych jest jego wartoœÌ nawozowa. To w moczu zawarta jest wiêkszoœÌ biogenów (pierwiastków potrzebnych roœlinom, które s¹ pobieranych z gleby w najwiêkszych iloœciach) wydzielanych przez cz³owieka.
Wykorzystanie moczu w AfryceÂŚrednio jeden czÂłowiek dziennie w moczu wydala:
* 8-11 g azotu
* 2 g fosforu
* 2 g potasu
Mocz zawiera równie¿ spor¹ iloœÌ wapnia (2g) oraz du¿¹ iloœÌ innych mikro i makroelementów. Mocz jest bogatym w azot nawozem wielosk³adnikowym.
PrzykÂładowo nawĂłz pÂłynny marki Florvit Eko uniwersalny zawiera w 1 kg:
* 50g azotu
* 14,1 g potasu
* 16,6 g fosforu
Cena 1,5 kg opakowania tego "ekologicznego" nawozu to 8,20 z³. Zatem jeœli przez 7 dni bêdziemy sikami podlewaÌ nasz ogród mo¿emy zaoszczêdziÌ tê sumê pieniêdzy. Zamiast zanieczyszczaÌ wodê pitn¹, obci¹¿aÌ œrodowisko i oczyszczalnie œcieków mo¿emy tê wodê u¿yÌ do rozcieùczania moczu - bêdziemy podlewaÌ i nawoziÌ ogród zarazem. Takie rozwi¹zanie jest du¿o bardziej "ekologiczne" ni¿ nawet œwietnie reklamowany "ekologiczny" nawóz komercyjny. Wykorzystanie moczu w ogrodzie stanowi zatem doœÌ prost¹ i ³atw¹ do zastosowania alternatywê dla toalety kompostowej.
Jak stosowaĂŚ mocz?
Najlepiej rozcieùczony. Na jedn¹ czêœÌ moczu nale¿y dawaÌ od 5 do 10 czêœci wody. Taka mikstura jest dobra do podlewania warzyw, roœlin ozdobnych i trawnika. Drzewka (równie¿ te owocowe) mo¿na podlewaÌ bezpoœrednio, pod pieù lub na ziemiê pod drzewkiem.
Dawkowanie:
Na 1 ha przeciêtnego sadu nawozi siê azotem w iloœci 100-200 kg (œrednio) na rok. Na 1 m2 ogrodu przek³ada siê to zatem na dawkê 10-20 g azotu na m2. Dobrze jest roz³o¿yÌ ca³¹ iloœÌ nawozu na kilka dawek.
W praktyce jeœli rozcieùczamy mocz w stosunku 1:5 to dziennie mo¿emy wyprodukowaÌ oko³o 7,5 - 10 litrów nawozu. Jeœli podlejemy takim roztworem tylko 1 m2 to mo¿emy trochê przesadziÌ - czêœÌ azotu zostanie wymyta. Dlatego lepiej jest podlaÌ nim 5 m2. Wtedy jednorazowa dawka na m2 bêdzie wynosi³a oko³o 2g azotu, czyli nie za du¿o. Jeœli nawo¿enie bêdziemy powtarzaÌ w odstêpie 2 tygodni mo¿emy dostarczyÌ danemu fragmentowi sadu dostarczyÌ oko³o 20 g azotu na m2. Nawo¿enie nawozami azotowymi (czyli np. moczem lub obornikiem) drzew i krzewów owocowych powinniœmy zakoùczyÌ pod koniec lipca by nie pobudzaÌ nadmiernie wzrostu wegetatywnego drzew i krzewów póŸno w sezonie. Jeœli byœmy dalej kontynuowali nawo¿enie mo¿emy sprawiÌ, ¿e czêœÌ nowych ga³êzi nie zd¹¿y zdrewnieÌ przed zim¹ i stanie siê podatne na uszkodzenia mrozowe. Od sierpnia mo¿na przeznaczaÌ p³ynne z³oto na trawniki, grz¹dki z warzywami czy ¿ywokostem.
Mocz 4 osobowej rodziny w sezonie wegetacyjnym w zupe³noœci wystarczy do nawo¿enia 400 - 800m ogrodu. Jeœli dodatkowo posadzimy w ogrodzie roœliny wi¹¿¹ce azot nie bêdziemy musieli siê ju¿ wiêcej martwiÌ (i kupowaÌ) o nawozy azotowe. Idealnie zatem wykorzystanie moczu wpisuje siê w koncepcjê samowystarczalnego, przydomowego leœnego ogrodu.
Jak aplikowaĂŚ mocz?
Sprawa jest najÂłatwiejsza w przypadku mĂŞÂżczyzn. Wystarczy butelka z odpowiednio grubym lejkiem. Najlepsze sÂą plastikowe butelki po 5 l wodzie mineralnej. Po uÂżyciu moÂżna jÂą odstawiĂŚ w jakieÂś ustronne miejsce w toalecie.
Sam mieszkaj¹c przez d³u¿szy czas w domku jednorodzinnym z ogrodem ustawia³em butelkê w toalecie. Zwykle wieczorem gdy by³a ju¿ pe³na po prostu szed³em do ogrodu i opró¿nia³em zawartoœÌ. Nie raz zdarzy³o mi siê wylaÌ zawartoœÌ bezpoœrednio na trawnik staraj¹c siê "podlaÌ" kilkanaœcie m2. Trawnik w miejscu w którym takie praktyki wykonywa³em by³ niesamowicie zielony i odporniejszy na suszê.
Istnieje mo¿liwoœÌ stosowania moczu w formie nawo¿enia dolistnego. Osobiœcie rozcieùcza³em wtedy mocz z wod¹ w proporcjach 1:15. Efekty s¹ (jak zwykle w przypadku nawo¿enia dolistnego) bardzo szybkie i w moim przypadku by³y bardzo dobre. Po 4 bezdeszczowych dniach od aplikacji na warzywa liœciowe i zio³a nie wykrywa siê ¿adnego zapachu czy smaku nawet bez mycia tych produktów. Okres karencji dla komercyjnego u¿ycia jest jednak chyba trochê d³u¿szy;)
Od czego zaleÂży skÂład moczu?
ZawartoœÌ sk³adników nawozowych w moczu zale¿y przede wszystkim od naszej diety - im wiêcej w niej bia³ka tym wiêcej mocznika (a zatem azotu) bêdzie posiada³ nasz mocz. Jeœli nasza dieta bogata jest w produkty takie jak orzechy, pe³ne ziarna zbó¿, nasiona, ryby, miêso, jajka nasz mocz bêdzie bogatszy w fosfor. W przypadku przyjmowania leków typu antybiotyki nie powinniœmy siê obawiaÌ, ¿e pojawi¹ siê one w naszych warzywach czy owocach. By mieÌ dodatkow¹ pewnoœÌ najlepiej nie u¿ywaÌ moczu do nawo¿enia dolistnego w czasie choroby a aplikowaÌ go bezpoœrednio na glebê.
Kwestie na ktĂłre trzeba zwrĂłciĂŚ uwagĂŞ:
Mocz zdrowego czÂłowieka jest sterylny. W klimacie umiarkowanym nie ma Âżadnych chorĂłb przenoszonych poprzez kontakt z moczem. JeÂśli przyjmujemy leki typu antybiotyki nie powinniÂśmy siĂŞ obawiaĂŚ, Âże pojawiÂą siĂŞ one w naszych warzywach czy owocach.
Moczu lepiej nie przechowywaĂŚ dÂługo, bo zaczyna ÂśmierdzieĂŚ - to oznaka ulatniania siĂŞ amoniaku czyli strat azotu. ZuÂżyĂŚ go jest najlepiej w ciagu 24 godzin.
W przypadku choroby drĂłg moczowych, przyjmowania antybiotykĂłw lub menstruacji lepiej nie stosowaĂŚ moczu do nawoÂżenia dolistnego. DuÂżo bezpieczniej i higieniczniej uÂżyĂŚ jest go wtedy do podlewania drzew i krzewĂłw owocowych lub innych roÂślin, ktĂłrych jadalne czĂŞÂści nie majÂą bezpoÂśredniej stycznoÂści z ziemiÂą.
Ostatecznie nie ma co panikowaĂŚ - to nie sÂą toksyczne Âścieki tylko zwykÂłe siki

Wojciech Majda,
Polski Instytut Permakultury
ÂŻrĂłdÂło:
PiĂŞknogrĂłd
http://www.sm.fki.pl/index.php?nr=zastosowanie-moczu-w-ogordzie