Gin±ce skarby Egiptu?Policji jest za ma³o i nie jest w stanie zapewniæ bezpieczeñstwa naszym skarbom - ostrzega dr Zahi Hawass, kontrowersyjny minister ds. zabytków, zwany przez niektórych egipskim Indian± Jonesem.
W czwartek Hawass zamie¶ci³ w swoim blogu obszerne o¶wiadczenie. "Od czasu rezygnacji Mubaraka kradzie¿e nasili³y siê w ca³ym kraju. Nasze zabytki s± w wielkim niebezpieczeñstwie, bo przestêpcy próbuj± skorzystaæ z okazji". Win± za tê sytuacjê obarcza armiê, która za ma³o pomaga. Poda³ listê oko³o 20 miejsc spl±drowanych i zniszczonych przez z³odziei i wandali od dnia obalenia Hosni Mubaraka.
Tak¿e w czwartek "The New York Times" jako pierwszy poinformowa³, ¿e Hawass nie zamierza byæ ministrem ds. zabytków w nowym rz±dzie tworzonym przez Essama Szarafa.
Kruki w ministerstwie i na uniwersytecie
Hawass zawsze jawi³ siê jako obroñca bezcennego dziedzictwa kulturowego Egiptu. Ostatnio pomimo kradzie¿y w Muzeum Egipskim i w kilku innych miejscach zapewnia³ uparcie, ¿e Egipt jest w stanie zadbaæ o bezpieczeñstwo zabytków. Teraz zmieni³ zdanie. W rozmowie z dziennikarzem gazety "Al-Masry Al-Youm" stwierdzi³ wrêcz: - Przez ca³e moje ¿ycie nigdy nie czu³em siê tak s³aby jak wtedy, gdy obj±³em stanowisko w ministerstwie zabytków.
Hawass uwa¿a, ¿e to wina armii, która nie prowadzi ¿adnej polityki ochrony zabytków. "Stra¿nicy staro¿ytno¶ci i si³y bezpieczeñstwa na stanowiskach s± nieuzbrojone. To czyni je ³atwym celem dla uzbrojonych z³odziei" - napisa³ w blogu. Jednocze¶nie przekonuje, ¿e robi, co w jego mocy, by zapewniæ bezpieczeñstwo zabytkom. Jakby na potwierdzenie tych s³ów portal AhramOnline doniós³ wczoraj, ¿e 30 ciê¿arówek chronionych przez wojsko i policjê przewioz³o do piwnic Muzeum Egipskiego w Kairze zabytki z magazynów w Qantara na Pó³wyspie Synajskim. Kilka tygodni temu miejsce to zosta³o spl±drowane przez z³odziei. Zginê³o 550 zabytkowych przedmiotów. Odzyskano 292.
Dr Hawass by³ ostatnio ostro krytykowany przez innych egipskich archeologów. W lutym przed jego ministerstwem zebra³o oko³o 200 osób domagaj±cych siê pracy i wy¿szych p³ac. Pada³y oskar¿enia, ¿e m.in. dopu¶ci³ do korupcji w urzêdzie, którym kieruje. Hawass odrzuca zarzuty korupcji i dodaje, ¿e dwóch jego krytyków "jest oskar¿anych o kradzie¿ i plagiat rozpraw innych uczonych". W mailu do "USA Today" po¿ali³ siê: "Kruki w ministerstwie i na Uniwersytecie Kairskim rozpoczê³y osobisty atak na mnie. Nie mogê tego znie¶æ!".
Ego wiêksze od piramid?
63-letni dzi¶ Hawass zawsze budzi³ wiele kontrowersji. W 2002 roku zosta³ sekretarzem generalnym egipskiej Najwy¿szej Rady Staro¿ytno¶ci. Zrezygnowa³ z tej funkcji, gdy zosta³ ministrem. Zagraniczni egiptolodzy przyznaj±, ¿e du¿o zrobi³, by poprawiæ jako¶æ badañ i stan bezpieczeñstwa stanowisk. Jednocze¶nie jednak irytowa³ dyktatorskim podej¶ciem i skupianiem na sobie uwagi mediów.
Wielu bawi wizerunek egipskiego Indiany Jonesa, który przez lata skutecznie kreowa³. Na niezliczonych zdjêciach w prasie i filmach w popularnych kana³ach Discovery czy National Geographic wystêpuje zwykle w filcowym kapeluszu typu fedora, w d¿insowym ubraniu b±d¼ pustynnym mundurze polowym. Egipscy koledzy po fachu uwa¿aj±, ¿e przypisuje sobie ich odkrycia, ¿e trudno powiedzieæ, czy bardziej pracuje na rzecz nauki, czy swojego wizerunku. - Jego ego jest wiêksze od piramid - komentuj± z³o¶liwi.
Faktem jest, ¿e przed piramidami w Gizie lub Sfinksem dr Hawass chêtnie umawia³ siê na spotkania i zwiedzanie ze swoimi znanymi z polityki, filmu lub estrady go¶æmi. Na jego li¶cie s± m.in.: królowa Sofia z Hiszpanii, Hillary Clinton, Roger Moore, Danny Glover i Naomi Campbell. Hawass zachwyca³ siê w blogu kolumbijsk± piosenkark± Shakir±, z któr± rozmawia³ po arabsku, i krytykowa³ Beyoncé, któr± uzna³ za g³upi±, bo nie uleg³a czarowi piramid, a przyjecha³a tylko po kilka zdjêæ na ich tle. Obecno¶æ takich ludzi zawsze chêtnie wykorzystywa³ do pokazywania siê z nimi w mediach. Przy okazji faktycznie jednak popularyzowa³ na ca³ym ¶wiecie egipskie skarby.
Czy Zahi Hawass rzeczywi¶cie zrezygnuje z pracy w rz±dzie? Na pocz±tku sobotniego maila do "USA Today" stwierdza, ¿e tak. Zakoñczy³ go jednak s³owami: "Nie mam jeszcze konkretnych planów na przysz³o¶æ. Nadal zastanawiam siê, co powinienem zrobiæ".
Archeolodzy pracuj±
W Egipcie s± teraz na stanowiskach cztery grupy polskich archeologów. - Nie mam ¿adnych niepokoj±cych sygna³ów z miejsc, w których pracuj± nasze ekipy - powiedzia³ nam wczoraj dr Zbigniew Szafrañski, szef kairskiej stacji Centrum Archeologii ¦ródziemnomorskiej Uniwersytetu Warszawskiego. Jest w tej chwili w Deir el-Bahari, gdzie kieruje pracami w ¶wi±tyni Hatszepsut. - Zabytków w Luksorze, Karnaku, a tak¿e Doliny Królów i Doliny Królowych pilnuj± dobrze uzbrojone s³u¿by - dodaje. - ¦wi±tyniê Hatszepsut zwiedza teraz oko³o 2-3 tys. osób dziennie. Od czasu do czasu s± demonstracje. Ostatnio protestowali u nas w³a¶ciciele sklepów z pami±tkami domagaj±cy siê obni¿enia podatków od sprzeda¿y swoich towarów. Generalnie jednak wszyscy protestuj±cy maj± ze sob± transparenty z ¿±daniami podwy¿ek.
Ekipy archeologów pracuj± w Aleksandrii, Tell el-Farcha i w Tell el-Murra. Dwa ostatnie s±siaduj±ce ze sob± stanowiska to po³o¿one oko³o 120 km od Kairu osady z czasów przedfaraoñskich. - Jest bardzo spokojnie, choæ ludzie s± jakby bardziej optymistycznie nastawieni do przysz³o¶ci. W Gazali, wiosce, w której mieszkamy, ma byæ dzi¶ manifestacja poparcia dla zmian. Nie ma wszechobecnej dot±d policji, nie widaæ te¿ wojska. S± z nami tylko gafirzy, stra¿nicy, którzy zawsze towarzysz± wykopaliskom - opowiada prof. Krzysztof Cia³owicz, jeden z szefów misji w Tell el-Farcha.
Zagro¿one miejsca i zabytki z listy dr. Hawassa
* Cmentarzysko wczesnych w³adców egipskich w Abydos, gdzie z³odzieje niemal co noc w poszukiwaniu skarbów ryj± nielegalne wykopy nawet g³êboko¶ci 5 m.
* Nadal nieodnalezione zabytki skradzione 28 stycznia z gablot Muzeum Egipskiego w Kairze. Spo¶ród 18 artefaktów znalaz³y siê tylko cztery: statuetka Tutanchamona, figurka Echnatona, skarabeusz sercowy i jedna z szabti (figurek) Juya.
* Obrabowane grobowce w Sakkarze.
* Ca³kowicie zniszczony grób notabla o imieniu Ken-Amun w Tell el-Maskuta ko³o Ismaili, jedyny znany grób z czasów 19 dynastii w Dolnym Egipcie, odkryty w kwietniu 2010 roku.
* Magazyny, do których z³odzieje siê w³amali: w Gizie (1 marca, uzbrojeni rabusie pokonali nieuzbrojonych stra¿ników); w Abusir - wykorzystywane przez misjê czesk±, w Dahszur - nale¿±ce do ekspedycji amerykañskiej, w Tell el-Basta i Wadi el-Feiran, ko³o Szarm el-Szeik oraz Qantara na Synaju.
* Nielegalne wykopaliska w wielu miejscach w: Sakkarze, Ismaili, Aleksandrii, Abusir, Dahszur.
¬ród³o: Gazeta Wyborcza
http://www.przyszloscwprzeszlosci.info/teraniejszo/76-ciekawostki/2587-gince-skarby-egiptu
